بلبرینگ های خود تنظیم نوعی از بلبرینگ هایی هستند که دو ردیف ساچمه دارند. شیار ساچمه های بلبرینگ های خود تنظیم به شکل منحنی بوده و همین موضوع باعث شده است تا این نوع از بلبرینگ ها را بلبرینگ های خود تنظیم بنامند؛ چرا که شکل منحنی شیار ساچمه های آن ها، باعث می شوند تا در زمان انحراف و به وجود آمدن مشکل، بلبرینگ قادر به تنظیم دوباره خودش باشد. به جهت این ساختار جالبی که دارند، بلبرینگ های خود تنظیم همراه با بلبرینگ های تماس زاویه ای به عنوان یکی از پیچیده ترین نوع بلبرینگ ها به حساب می آیند.
اجزا و ساختار بلبرینگ خود تنظیم
یکی از آلیاژهای بسیار پر استفاده در ساخت و تولید انواع مختلف بلبرینگ ها، فولادهای کرم دار هستند؛ دلیل این کاربرد بالا و استفاده های زیادی که از این آلیاژ می شود، خاصیت ضد زنگ بودن آن است؛ به همین دلیل هر چقدر هم که آن ها در شرایط مرطوب قرار بگیرند، امکان ندارد که اکسیده شوند. فولادهای کرم دار این قابلیت را دارند تا وزن های زیادی را تحمل کنند و برای همین، بیشتر تولید کنندگان بلبرینگ سعی می کنند تا اکثر قطعات بلبرینگ ها، به خصوص اجزایی که گردش دارند و همین طور حلقه های درونی و خارجی آن ها را با این فولادها بسازند. معمولا اجزایی از بلبرینگ ها که از جنس فولادهای کرم دار هستند، در برابر مواد اسیدی و قلیایی هیچ گونه واکنشی نشان نداده و تغییر شکل نمی دهند.
یکی از المان هایی که عمده ویژگی ها و کاربردهای بلبرینگ ها را تعیین می کند، ساچمه های آن ها هستند. ساچمه های بلبرینگ ها در صورتی که با کیفیت و به درستی ساخته شوند می توانند تحرکات قطعات مکانیکی بلبرینگ را بسیار راحت تر و روان تر کنند. می توان گفت که تعداد خصوصیات و کاربردهای ساچمه ها تقریبا به اندازه تعداد ساختار و شکل هایشان می باشد. ساچمه ها قطعات بسیار ریزی هستند که در داخل بلبرینگ ها جا گرفته و وظیفه دارند تا بارهای شعاعی و محوری وارد شده بر بلبرینگ ها را کنترل کنند.
همان طور که گفته شد تنوع شکل و ساختار بلبرینگ ها بسیار بالا است و هر بلبرینگی با توجه به استفاده ای که قرار است از آن بشود، با ساچمه های مناسب با خود ساخته می شوند.
ساچمه های بلبرینگ ها معمولا به حالت های گرد، سوزنی، مخروطی، استوانه ای و … تولید و عرضه می شوند. یکی از محبوب ترین و پر استفاده ترین شکل ساچمه ها در ساخت و تولید بلبرینگ ها، ساچمه های گرد و کروی شکل هستند. ساچمه های گرد به دلیل استحکام زیاد و شکل فیزیکی مناسبی که دارند می توانند از بلبرینگ ها در زمان وارد شدن فشارهای زیاد محافظت کرده و مانع از خم شدن و یا شکستن آن ها شوند. برای پیشگیری از شکسته شدن و آسیب دیدن ساچمه ها، بهتر است که از وارد شدن فشارهای بیش از حد به بلبرینگ ها جلوگیری کرد.
ساچمه های سوزنی کاربردهای کم تر و محدودتری نسبت به ساچمه های کروی دارند اما با این حال باز هم مورد استفاده قرار می گیرند. ابعاد این ساچمه ها کوچک تر از ساچمه های گرد بوده و بیشتر در ماشین آلات صنعتی بزرگ و سنگین قرار می گیرند.
ساچمه های مخروطی شکل، نسبت به سایر ساچمه های بلبرینگ مقاومت بالایی دارند و به دلیل شکل و ساختاری که دارند، به سادگی خم نشده و آسیب نمی بینند.
مستحکم ترین و مقاوم ترین نوع ساچمه ها، ساچمه های بشکه ای هستند. ساچمه های بشکه ای ضخامتشان از ساچمه های سوزنی و مخروطی بیشتر هستند و می توانند بارها و فشارهای سنگین را به راحتی و بدون هیچ مشکلی تحمل کنند. نحوه قرارگیری ساچمه های بشکه ای برخلاف ساچمه های استوانه ای با فاصله بوده و فرسایش یافتن آن ها مدت زمان طولانی تری می طلبد.
برای درست قرار گرفتن اجزای مختلف بلبرینگ، به یک وسیله نیاز است که بتوان آن ها را در مسیر درست قرار بدهد؛ نام این وسیله قفسه است. قفسه های بلبرینگ می توانند به اندازه کافی فاصله میان ساچمه ها را کنترل کنند تا با هم برخورد نکرده و مشکلی به وجود نیاورند؛ در صورتی که فاصله ساچمه ها از هم کم تر و یا بیش تر شود، تنظیم بارهای محوری و شعاعی به خوبی صورت نمی گیرد و در کوتاه مدت باعث تغییر شکل و خراب شدن بلبرینگ می شود. قفسه ها همچنین می توانند دمای داخل اجزای بلبرینگ را کنترل کرده و از کم یا زیاد شدن بیش از حد دمای آن ها جلوگیری کنند.
